ادبیات متوسطه اول

جواب سوال های خودارزیابی صفحه ۱۴ درس اول فارسی نهم

سوال ۱) چند نمونه از جلوه های زیبایی آفرینش و نعمت های خدا را در درس، بیابید و بیان کنید.

پاسخ:

عقل حیران شود از خوشۀ زرین عِنَب / فهم، عاجز شود از حقۀ یاقوت انار
که تواند که دهد میوۀ اَلوان از چوب؟ / یا که داند که بر آرد گل صد برگ از خار؟
پاک و بی عیب خدایی که به تقدیر عزیز / ماه و خورشید مُسَخر کند و لیل و نهار

سوال ۲) مفهوم آیه ۴۴ سوره اِسراء «آسمان های هفتگانه و زمین و هر موجودی که در آنهاست، او را می ستایند.» با کدام بیت درس، تناسب دارد؟

پاسخ: کوه و دریا و درختان، همه در تسبیح اند / نه هم مستمعی، فهم کند این اَسرار
یعنی چیزی در جهان نیست، مگر آنکه خدا را تسبیح کند و به پاکی بستاید، لیکن شما تسبیح آنها را نمی فهمید.

سوال ۳) پیام بیت پایانی شعر را توضیح دهید.

پاسخ: پیام بیت پایانی این است که انسان باید راستگو و درست کار باشد، چرا که کسانی که دروغگو و درست کار نیستند، هرگز به هدف خود نمی رسند. (توصیه به راستگویی و درست رفتار کردن)

جواب سوالات گفت و گو صفحه ۱۴ درس اول فارسی نهم

سوال ۱) درباره پیام این درس با هم گفت و گو کنید.

پاسخ: ۱) آفریده های خدا برای آگاه کردن دل انسان های صاحب دل هستند.
۲) همه آفریده ها در حال تسبیح خداوند هستند.
۳) مرغان سحر به انسان غافل می گویند که از خواب غفلت و بی خبری بیدار شود.
۴) خداوند از هر عیب و نقصی دور است.

سوال ۲) جلوه هایی از زیبایی منطقه و محل زندگی خود را ذکر کنید و درباره عبرت آموزی آنها بحث کنید.

پاسخ: منطقه ما پر از زیبایی‌های طبیعی و فرهنگی است که هر کدام داستانی برای گفتن دارند. مثلاً کوه‌های سرسبز که در فصل بهار با گل‌های رنگارنگ پوشیده می‌شوند، نه تنها چشم‌نوازند بلکه یادآور صبر و استقامت طبیعت هستند. همچنین، رودخانه‌های زلالی که از دل کوه‌ها جاری می‌شوند، نماد زندگی و پویایی هستند و به ما می‌آموزند که هرچقدر هم که مشکلات سخت باشند، همیشه راهی برای عبور وجود دارد. این زیبایی‌ها به ما یادآوری می‌کنند که باید از طبیعت محافظت کنیم و در زندگی خود نیز به دنبال زیبایی‌ها و امید باشیم.

پاسخ سوال های تمرین فعالیت های نوشتاری صفحه ۱۵ درس اول فارسی نهم

سوال ۱) مترادف واژه های زیر را از متن درس بیابید و بنویسید.

شگفت، آگاهی، ستایش خداوند، شنونده، نادانی، انگور، رام، روز، مقصد، خوشبختی

پاسخ: شگفت: عجب
آگاهی: تنبیه
ستایش خداوند: تسبیح
شنونده: مستمع
نادانی: جهالت
انگور: عنب
رام: مسخر
روز: نهار
مقصد: منزل
خوشبختی: سعادت

سوال ۲) در بیت های زیر از کدام عناصر زیبایی سخن، استفاده شده است؟

خبرت هست که مرغان سحر می‌گویند: / آخر اِی خفته، سَر از خوابِ جهالت، بردار؟

پاسخ این بیت: آرایه تشخیص (جان بخشی به اشیا): حرف زدن مرغ سحر

تا کِی آخر چو بنفشه، سَر غفلت در پیش؟حیف باشد که تو در خوابی و نرگس، بیدار

پاسخ این بیت: آرایه تشبیه: انسان / مخاطب: (در این مصراع غایب است) مشبه / چو: ادات تشبیه / بنفشه: مشبه به / سر غفلت در پیش داشتن: وجه شبه / آرایه تضاد بین خواب و بیدار

سوال ۲) بیت دوم درس را در یک بند، توضیح دهید.

پاسخ: آفریده های خدا بسیار متنوع و گوناگون هستند. این آفریده ها با نظم و فلسفه خاصی آفریده شده اند. انسان های عاقل با دیدن زیبایی های طبیعت و آفریده های خدا، به وجود خالق بی همتا پی می برند. یعنی آفریده های خدا باعث آگاه شدن انسان عاقل می شوند. کسی که به وجود خداوند اعتراف نمی کند اصلا دل ندارد.